Wielki europejski kot powrócił z krawędzi wyginięcia. Jego populacja rozkwita
Encyklopedie trzeba będzie uaktualnić, ponieważ ryś iberyjski już nie jest na skraju wyginięcia. Najnowsze dane z Portugalii napawają optymizmem.Liczebność kota jest już tak duża, że można mówić o odradzaniu się gatunku.
Spis treści:
- Spektakularny powrót rysia iberyjskiego
- Jak przywracano populację rysia?
- To nie koniec ochrony – co dalej?
Jeszcze kilkanaście lat temu populacja rysia iberyjskiego liczyła mniej niż 100 osobników. Obecnie – dzięki programom ochronnym, edukacji i odbudowie siedlisk – liczba tych pięknych kotów wzrosła do ponad 2400. To ogromny sukces działań ochronnych realizowanych w Hiszpanii i Portugalii.
Spektakularny powrót rysia iberyjskiego
Ryś iberyjski (Lynx pardinus), niegdyś uznawany za najbardziej zagrożonego kota na świecie, przeżywa spektakularny powrót dzięki ponad 20-letnim wysiłkom przyrodników w Hiszpanii i Portugalii. Według danych z 2024 roku, populacja tych drapieżników wzrosła o 19% w ciągu roku, osiągając rekordową liczbę 2401 osobników, z czego 2047 w Hiszpanii i 354 w Portugalii.
Zgodnie z wynikami dorocznego spisu, liczebność rysia iberyjskiego wzrosła z 2021 w 2023 r. do 2401 w 2024 r., w którym urodziły się 844 kocięta. 1 557 osobników stanowiły dorosłe rysie, a 470 rozmnażające się samice. Było ich o 64 więcej niż w 2023 r.
Jak przywracano populację rysia?
Na początku naszego wieku ryś iberyjski był na skraju wyginięcia, z populacją poniżej 100 osobników. W Portugalii uznano go w 2007 roku za wymarłego. Wszystko przez utratę siedlisk, zmniejszenie populacji dzikich królików, kłusownictwo i wypadki drogowe. Dzięki skoordynowanym działaniom, takim jak hodowla w niewoli, reintrodukcja, tworzenie korytarzy ekologicznych i edukacja społeczna, populacja rysi zaczęła się odbudowywać. W zeszłym roku Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) zmieniła status rysia iberyjskiego z "zagrożonego" (endangered) na "narażony" (vulnerable).
Najwięcej rysi żyje w hiszpańskich regionach: Kastylia-La Mancha (942 osobniki), Andaluzja (836), Estremadura (254) i Murcja (15). W Portugalii głównym siedliskiem jest Dolina Gwadiana, gdzie liczba rysi wzrosła z 291 do 354 w ciągu zaledwie roku.
To nie koniec ochrony – co dalej?
To jednak nie koniec koniecznej dla tego gatunku ochrony. Rysiowi iberyjskiemu nadal zagraża urbanizacja, intensywne rolnictwo, czy zmiany klimatyczne. Według naukowców bezpieczna dla gatunku liczba rysi powinna osiągnąć 4500-6000 osobników, w tym co najmniej 1100 płodnych samic. Długoterminowe programy takie jak LIFE LynxConnect odgrywają kluczową rolę w łączeniu populacji, rozbudowie siedlisk i zapewnianiu długoterminowej ochrony gatunku.
Ryś iberyjski jest mniej więcej o połowę mniejszy od rysia euroazjatyckiego. Charakteryzuje się gęstym, cętkowanym futrem, krótkim ogonem i długimi pędzlami na uszach. Żywi się głównie dzikimi królikami. Jest samotnikiem i prowadzi nocny tryb życia.
Źródło: Nauka w Polsce, The Portugal News
Nasza autorka
Magdalena Rudzka
Dziennikarka „National Geographic Traveler" i „Kaleidoscope". Przez wiele lat również fotoedytorka w agencjach fotograficznych i magazynach. W National-Geographic.pl pisze przede wszystkim o przyrodzie. Lubi podróże po nieoczywistych miejscach, mięso i wino.